Χριστούγεννα και Λαογραφία


Αγαπητά μου παιδιά,

    Τα Χριστούγεννα και οι εορτασμοί του Δωδεκαήμερου, δεν είναι απλώς γιορτές σημαντικές για τη χριστιανοσύνη, αλλά και για το λαϊκό μας πολιτισμό, μιας και συνοδεύονται από αρκετά ενδιαφέροντα εθιμικά δρώμενα. Ως γνωστό, το Δωδεκαήμερο, ορίζεται το χρονικό διάστημα των δώδεκα ημερών από τα Χριστούγεννα μέχρι τα Θεοφάνεια. Το δωδεκαήμερο πλαισιώνεται με πλούσια έθιμα, που προσδίδουν ιδιαίτερο πανηγυρικό τόνο, όχι μόνο στις τρεις μεγάλες εορτές – Χριστούγεννα, Πρωτοχρονιά – Θεοφάνεια- αλλά και στις ενδιάμεσες ημέρες αυτής της περιόδου.
    Ο κύκλος του ανοίγει την παραμονή των Χριστουγέννων με τις ομάδες των παιδιών ή και ενηλίκων, που, γυρνώντας τα σπίτια, λένε τα κάλαντα. Την ίδια ημέρα στην ελληνική ύπαιθρο, σφάζουν τους οικόσιτους χοίρους, που τους τρέφουν ειδικά για αυτές τις εορταστικές ημέρες. Ξεχωριστή, επίσης, φροντίδα για κάθε νοικοκυρά, αποτελεί η παρασκευή του χριστόψωμου.
   Τα κάλαντα της Πρωτοχρονιάς δίνουν με ποιητική δύναμη και επιγραμματικούς στίχους τη μορφή και την παρουσία του Χριστού και του Αγίου Βασιλείου στον κόσμο.
   Οι μελετητές της Λαογραφίας επισημαίνουν τις διάφορες εθιμικές εκδηλώσεις  την ημέρα της Πρωτοχρονιάς. Το τραπέζι της πρώτης ημέρας του νέου έτους πρέπει να είναι πλούσιο, γιατί η αφθονία του προοιωνίζει και την αφθονία των αγαθών του σπιτιού όλο το Χρόνο. Στην καλοχρονιά αποβλέπουν και άλλα έθιμα, όπως η ανταλλαγή δώρων και γλυκισμάτων. Ακόμη κουραμπιέδες, μελομακάρονα, δίπλες, φτιάχνονται με ξεχωριστή σπουδή από τις μητέρες, μια και τα γλυκίσματα αυτά, είναι στενά δεμένα με τις άγιες ημέρες των Χριστουγέννων.
    Σε ένα απέραντο ζαχαροπλαστείο μετατράπηκαν για κάποιες ώρες οι αίθουσες του σχολείου μας τις τελευταίες ημέρες. Μαθητές όλων των τάξεων, οπλισμένοι με τα ανάλογα σύνεργα και τα απαιτούμενα υλικά, προσέρχονταν στις αίθουσες και κάτω από τις οδηγίες των πολυτάλαντων συναδέλφων, δημιούργησαν ξεχωριστές γλυκές συνθέσεις, δίνοντας το δικό τους στίγμα στην εορταστική ατμόσφαιρα των ημερών. Πρέπει εδώ να σημειώσω  τη δυναμική παρουσία των μικρών μαθητών της Α` τάξεως, που εντυπωσίασαν με τις επιδόσεις τους και στη ζαχαροπλαστική, αποδεικνύοντας για μια ακόμη φορά, πως δεν έχουν σημασία… τα μεγέθη. Αρκεί να σκεφτούμε μόνο το μέγεθος ενός ιού και τις δυνατότητές του…
       Παιδιά μου, και του χρόνου!

Ο ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ
ΚΟΡΔΟΝΟΥΡΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ